İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ KANUNU:
____________________________________________________________________________________________
Kanun No. 6331 / Kabul Tarihi: 20/06/2012
BEŞİNCİ BÖLÜM: Çeşitli ve Geçici Hükümler
____________________________________________________________________________________________
Bağımlılık yapan maddeleri kullanma yasağı
MADDE 28 – (1) İşyerine, sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve işyerinde
alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasaktır.
(2) İşveren; işyeri eklentilerinden sayılan kısımlarda, ne gibi hallerde, hangi zamanda
ve hangi şartlarla alkollü içki içilebileceğini belirleme yetkisine sahiptir.
(3) Aşağıdaki çalışanlar için alkollü içki kullanma yasağı uygulanmaz:
a) Alkollü içki yapılan işyerlerinde çalışan ve işin gereği olarak üretileni denetlemekle
görevlendirilenler.
b) Kapalı kaplarda veya açık olarak alkollü içki satılan veya içilen işyerlerinde
işin gereği alkollü içki içmek zorunda olanlar.
c) İşinin niteliği gereği müşterilerle birlikte alkollü içki içmek zorunda olanlar.
Güvenlik raporu veya büyük kaza önleme politika belgesi
MADDE 29 – (1) İşletmeye başlanmadan önce, büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerleri
için, işyerlerinin büyüklüğüne göre büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik
raporu işveren tarafından hazırlanır.
(2) Güvenlik raporu hazırlama yükümlülüğü bulunan işveren, hazırladıkları güvenlik
raporlarının içerik ve yeterlilikleri Bakanlıkça incelenmesini müteakip işyerlerini
işletmeye açabilir.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çeşitli yönetmelikler Replica Watches
MADDE 30 – (1) Aşağıdaki konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmeliklerle düzenlenir:
a) İlgili bakanlıkların görüşü alınarak, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, sürdürülmesi
ve mevcut durumun iyileştirilmesi amacıyla; işyeri bina ve eklentileri, iş ekipmanı,
işin her safhasında kullanılan ve ortaya çıkan maddeler, çalışma ortam ve şartları,
özel risk taşıyan iş ekipmanı ve işler ile işyerleri, özel politika gerektiren grupların
çalıştırılması, işin özelliğine göre gece çalışmaları ve postalar hâlinde çalışmalar,
sağlık kuralları bakımından daha az çalışılması gereken işler, gebe ve emziren kadınların
çalışma şartları, emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarının kurulması veya dışarıdan
hizmet alınması ve benzeri özel düzenleme gerektirebilecek konular ve bunlara bağlı
bildirim ve izinler ile bu Kanunun uygulanmasına yönelik diğer hususlar.
b) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili olarak;
1) Çalışan sayısı ve tehlike sınıfı göz önünde bulundurularak hangi işyerlerinde
işyeri sağlık ve güvenlik biriminin kurulacağı, bu birimlerin fiziki şartları ile
birimlerde bulundurulacak donanım.
2) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik biriminde görev
alacak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin nitelikleri,
işe alınmaları, görevlendirilmeleri, görev, yetki ve sorumlulukları, görevlerini
nasıl yürütecekleri, işyerinde çalışan sayısı ve işyerinin yer aldığı tehlike sınıfı
göz önünde bulundurularak asgari çalışma süreleri, işyerlerindeki tehlikeli hususları
nasıl bildirecekleri, sahip oldukları belgelere göre hangi işyerlerinde görev alabilecekleri.
3) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunacak kişi, kurum ve kuruluşların; görev, yetki
ve yükümlülükleri, belgelendirilmeleri ve yetkilendirilmeleri ile sunulacak hizmetler
kapsamında yer alan sağlık gözetimi ve sağlık raporları, kuruluşların fiziki şartları
ile kuruluşlarda bulundurulacak personel ve donanım.
4) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunan kişi, kurum ve kuruluşlardan işyeri tehlike
sınıfı ve çalışan sayısına göre; hangi şartlarda hizmet alınacağı, görevlendirilecek
veya istihdam edilecek kişilerin sayısı, işyerinde verilecek hizmet süresi ve belirlenen
görevleri hangi hallerde işverenin kendisinin üstlenebileceği.
5) İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin eğitimleri ve
belgelendirilmeleri, unvanlarına göre kimlerin hangi sınıf belge alabilecekleri,
işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli eğitimi verecek kurumların
belgelendirilmeleri, yetkilendirilmeleri ile eğitim programlarının ve bu programlarda
görev alacak eğiticilerin niteliklerinin belirlenmesi ve belgelendirilmeleri, eğitimlerin
sonunda yapılacak sınavlar ve düzenlenecek belgeler.
c) Risk değerlendirmesi ile ilgili olarak; risk değerlendirmesinin hangi işyerlerinde
ne şekilde yapılacağı, değerlendirme yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin
belirlenmesi, gerekli izinlerin verilmesi ve izinlerin iptal edilmesi. Omega Replica Watches
ç) Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak, işverenlerin işyerlerinde bu Kanun kapsamında
yapmakla yükümlü oldukları kişisel maruziyete ve çalışma ortamına yönelik gerekli
kontrol, inceleme ve araştırmalar ile fiziksel, kimyasal ve biyolojik etmenlerle
ilgili ölçüm ve laboratuvar analizlerinin usul ve esasları ile bu ölçüm ve analizleri
yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, gerekli yetkilerin verilmesi
ve verilen yetkilerin iptali ile yetkilendirme ve belgelendirme bedelleri.
d) Yapılan işin niteliği, çalışan sayısı, işyerinin büyüklüğü, kullanılan, depolanan
ve üretilen maddeler, iş ekipmanı ve işyerinin konumu gibi hususlar dikkate alınarak
acil durum planlarının hazırlanması, önleme, koruma, tahliye, ilk yardım ve benzeri
konular ile bu konularda görevlendirilecek kişiler.
e) Çalışanlara ve temsilcilerine verilecek eğitimler, bu eğitimlerin belgelendirilmesi,
iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verecek kişi ve kuruluşlarda aranacak nitelikler
ile mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan işler.
f) Kurulun oluşumu, görev ve yetkileri, çalışma usul ve esasları, birden çok kurul
bulunması hâlinde bu kurullar arasındaki koordinasyon ve iş birliği.
g) İçişleri Bakanlığı ile müştereken, işyerlerinde işin durdurulması, hangi işlerde
risk değerlendirmesi yapılmamış olması durumunda işin durdurulacağı, durdurma sebeplerini
gidermek için mühürlerin geçici olarak kaldırılması, yeniden çalışmaya izin verilme
şartları, acil hallerde işin durdurulmasına karar verilinceye kadar geçecek sürede
alınacak tedbirlerin uygulanması.
ğ) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile müştereken, büyük endüstriyel kazaların önlenmesi
ve etkilerinin azaltılması için alınacak tedbirler, büyük endüstriyel kaza oluşabilecek
işyerlerinin belirlenmesi ve sınıflandırılması, büyük kaza önleme politika belgesi
veya güvenlik raporunun hazırlanması ve uygulanması, güvenlik raporunun olmaması,
incelenmek üzere Bakanlığa gönderilmemesi veya Bakanlıkça yetersiz bulunması durumunda
işin durdurulması ve işin devamına izin verilmesi.
(2) Birinci fıkranın (b) bendine göre işyeri hekimi ve diğer sağlık personeline dair
çıkarılan yönetmelikte yer alan işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin eğitim
programları, çalışma süreleri, görev ve yetkilerine ilişkin hususlarda Sağlık Bakanlığının
uygun görüşü alınır.
Belgelendirme, ihtar ve iptaller
MADDE 31 – (1) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunan, ölçüm ve analizleri yapan kişi,
kurum, kuruluşlar ve eğitim kurumları ile ilgili olarak yetkilendirme ve belgelendirme
bedelleri, bu kişi ve kurumlara getirilen kuralların ihlali hâlinde hafif, orta ve
ağır ihtar olarak kayda alınması ile yetki belgelerinin geçerliliğinin doğrudan veya
ihtar puanları esas alınarak askıya alınması ve iptaline dair usul ve esaslar Bakanlıkça
belirlenir.
Değiştirilen hükümler
MADDE 32 – 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun;
a) 7 nci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Geçici iş ilişkisi kurulan işveren işçiye talimat verme hakkına sahiptir.”
b) 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinin (d) alt bendinde
yer alan “veya 84 üncü maddeye aykırı hareket etmesi” ibaresi “, işyerine sarhoş
yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması”
şeklinde değiştirilmiştir.
c) 71 inci maddesinin üçüncü fıkrasında geçen “hafif işler” ibaresinden sonra gelmek
üzere “, onaltı yaşını doldurmuş fakat onsekiz yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi
çeşit işlerde çalıştırılabilecekleri” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 33 – 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümünde
yer alan “Baş İş Müfettişi” unvanlı kadrolar “İş Başmüfettişi” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 34 – Ekli (I), (II) ve (III) sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek
190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığına ait bölümüne eklenmiş, ekli (IV) sayılı listede yer alan kadrolar
iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümünden çıkarılmıştır.
MADDE 35 – 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli (II) sayılı
cetvelin “4. Başbakanlık ve Bakanlıklarda” bölümünde yer alan “İşçi Sağlığı ve İş
Güvenliği Ens. Müd.” ibaresi “İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitü Müdürü” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 36 – 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“Yayın zorunluluğu
EK MADDE 2 – Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın
yapan özel televizyon kuruluşları ve radyolar; ayda en az altmış dakika iş sağlığı
ve güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın önlenmesi, sosyal güvenlik, işçi
ve işveren ilişkileri konularında uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır.
Bu yayınlar, asgari otuz dakikası 17:00-22:00 saatleri arasında olmak üzere, 08:00-22:00
saatleri arasında yapılır ve yayınların kopyaları her ay düzenli olarak Radyo ve
Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler dışında yapılan yayınlar, aylık
altmış dakikalık süreye dahil edilmez. Bu programlar, Bakanlık ve bağlı ve ilgili
kuruluşları, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ile ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları
ile bilimsel kuruluşlar, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları veya sivil toplum
kuruluşları tarafından hazırlanır veya hazırlatılır. Hazırlanan programların, Bakanlığın
olumlu görüşü alındıktan sonra Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından radyo ve
televizyonlarda yayınlanması sağlanır.
Bu madde kapsamında yapılan yayınlar için herhangi bir bedel ödenmez. Bu yayınların
ve sürelerinin denetimi Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca yapılır.”
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 37 – 4857 sayılı Kanunun aşağıdaki hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır:
a) 2 nci maddesinin dördüncü fıkrası.
b) 63 üncü maddesinin dördüncü fıkrası.
c) 69 uncu maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları.
ç) 77, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 95, 105 ve geçici 2 nci maddeler.
4857 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “İş
sağlığı ve güvenliği hükümleri saklı kalmak üzere” ifadesi ile 98 inci maddesinin
birinci fıkrasında yer alan “85 inci madde kapsamındaki işyerlerinde ise çalıştırılan
her işçi için bin Yeni Türk Lirası,” ifadesi metinden çıkartılmıştır.
Atıflar
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Diğer mevzuatta iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olarak 4857
sayılı Kanuna yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
Mevcut yönetmelikler
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 4857 sayılı Kanunun 77 nci, 78 inci, 79 uncu, 80 inci, 81 inci
ve 88 inci maddelerine göre yürürlüğe konulan yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan
hükümleri, bu Kanunda öngörülen yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar uygulanmaya
devam olunur.
Sağlık raporları
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Çalışanlar için, 4857 sayılı Kanun ve diğer mevzuat gereği daha
önce alınmış bulunan periyodik sağlık raporları süresi bitinceye kadar geçerlidir.
İş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bu Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen çok tehlikeli sınıfta
yer alan işyerlerinde (A) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme
yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört yıl
süreyle (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi; tehlikeli
sınıfta yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme
yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl süreyle
(C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi kaydıyla yerine getirilmiş
sayılır.
Mevcut sertifika ve belgeler ile ihtar puanları
GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu Kanunun yayımı tarihinden önce Bakanlıkça verilen işyeri
hekimliği, iş güvenliği uzmanlığı ve işyeri hemşiresi sertifikası veya belgesi ile
Türk Tabipleri Birliği tarafından verilen işyeri hekimliği sertifikası sahiplerinden
belgeleri geçersiz sayılanlar, mevcut belge veya sertifikalarını bu Kanunun yayımından
itibaren bir yıl içinde Bakanlıkça düzenlenecek belge ile değiştirmeleri şartıyla
bu Kanunla verilen bütün hak ve yetkileri kullanabilirler. Aynı tarihten önce eğitim
kurumlarınca verilen işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı eğitimlerini tamamlayanlardan
eğitimleri geçersiz sayılanlar ilgili mevzuata göre sınava girmeye hak kazanırlar.
Hak sahipliğinin tespitinde Bakanlık kayıtları esas alınır.
(2) Bu Kanunun yayımı tarihinden önce haklarında kesinleşmiş yargı kararı bulunmayan
eğitim kurumu ve ortak sağlık ve güvenlik birimlerine uygulanan ihtar puanları, kayıtlarda
yer alan haliyle yeni yapılacak düzenlemeye aktarılır.
İşyeri hekimliği yapan kurum tabiplerine yapılan ücret ödemeleri
GEÇİCİ MADDE 6 – (1) Kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerde gerçekleştirilmiş
olan işyeri hekimliği ücreti ödemeleri nedeniyle kamu görevlileri hakkında idari
veya mali yargılama ve takibat yapılamaz, başlatılanlar işlemden kaldırılır, bu ödemeler
geriye tahsil ve tazmin konusu edilemez.
GEÇİCİ MADDE 7 – (1) Bu Kanunun yayımı tarihinde Baş İş Müfettişi kadrolarında bulunanlar,
hiçbir işleme gerek kalmaksızın İş Başmüfettişi kadrolarına atanmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 8 – (1) Bu Kanunun yayımlandığı tarihte İş Sağlığı ve Güvenliği Merkez
Müdürlüğünde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Enstitü Müdürü ile İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği
Enstitü Müdür Yardımcısı unvanlı kadrolarda bulunanların görevleri, bu Kanunun yayımlandığı
tarihte sona erer ve bunlar en geç bir ay içinde derece ve kademelerine uygun diğer
kadrolara atanır. Bunlar, yeni bir kadroya atanıncaya kadar, eski kadrolarına ait
aylık, ek gösterge ve her türlü zam ve tazminatlar ile diğer mali haklarını almaya
devam eder. Söz konusu personelin atandıkları tarih itibarıyla eski kadrolarına ilişkin
olarak en son ayda aldıkları aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları, ek
ödeme ve benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili
çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç) toplam net tutarının
(bu tutar sabit bir değer olarak esas alınır); yeni atandıkları kadrolara ilişkin
olarak yapılan aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları, ek ödeme ve benzeri
adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı
fazla mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç) toplam net tutarından fazla olması hâlinde
aradaki fark tutarı, herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın fark kapanıncaya
kadar ayrıca tazminat olarak ödenir. Atandıkları kadro unvanlarında isteğe bağlı
olarak herhangi bir değişiklik olanlarla kendi istekleriyle başka kurumlara atananlara
fark tazminatı ödenmesine son verilir.
(2) Bu Kanuna ekli listelerde ihdas edilen kadrolardan boş bulunan 20 İş Sağlığı
ve Güvenliği Uzmanı, 100 İş Sağlığı ve Güvenliği Uzman Yardımcısı, 40 Memur, 40 Veri
Hazırlama ve Kontrol İşletmeni ve 10 Mühendis kadrosuna, 21/12/2011 tarihli ve 6260
sayılı 2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanundaki sınırlamalara tabi olmadan 2012
yılı içinde atama yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 38 – (1) Bu Kanunun;
a) 6, 7 ve 8 inci maddeleri;
1) Kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri
için yayımı tarihinden itibaren iki yıl sonra,
2) 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri
için yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra,
3) Diğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,
b) 9, 31, 33, 34, 35, 36 ve 38 inci maddeleri ile geçici 4, geçici 5, geçici 6, geçici
7 ve geçici 8 inci maddeleri yayımı tarihinde,
c) Diğer maddeleri yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 39 – (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
____________________________________________________________________________________________
